Mga Uri ng Sistemang Pang-ekonomiya
Sistemang Pang-ekonomiya
|
Ano ang gagawin?
|
Paano gagawin?
|
Para kanino ang gagawin?
|
Tradisyunal
|
Ayon sa kinagawian, tradisyon, at gampanin
|
Naayon sa tradisyon at kinagawian
|
Nakasentro sa tradisyon ng pamilya at mga tribo
|
Command
|
Pinagpapasyahan ng estado
|
Ayon sa estado
|
Ayon sa estado
|
Market
|
Pinagpapasyahan ng indibidwal ayon sa merkado
|
Ayon sa indibidwal
|
Ayon sa indibidwal
|
Sa kasalukuyan, wala pang nakarating sa "full communism", ito ay dahil hindi parin nakakamit ang classless society.
Pyudalismo - ay may kinalaman sa pagmamay-ari ng lupa. Pinagkalooban ng lupa ang mga taong naglingkod sa feudal lord, ang tawag sa nagmamay-ari ng lupa. Vassals naman ang tawag sa mga taong nagkaloob ng serbisyo at nagbibigay proteksiyon sa feudal lords. Fief ang tawag sa lupa na ipinagkakaloob sa vassal bilang kabayaran.
Merkantilismo - sa 18th Century sinasabing unag umiral ang sistemang ito. Ang batayan ng kapangyarihan ng bansa ay ang dami ng suplay ng ginto at pilak. Ito ang simula ng mga pananakop at pakikipagkalakalan upang makalikom ng nga mahahalagang metal na ito. Hinigpitan ang kontrol ng pamahalaan sa pambansang ekonomiya upang matiyak ang suplay ng hilaw na materyales kahit abala ang mga merkantilista sa paglikom ng ginto at pilak.
Sosyalismo - ito ay sistemang pang-ekonomiya kung saan ang estado ang humahawak kumokontrol sa pangunahig industriya at ang mga mamamayan ay pinapayagan na mag may-ari ng maliit na negosyo maaaring pakialaman ng estado. Ang pagmamay-ari ng yaman sa kolektibong paraan ay ginagawa sa sistemang ito. Hangarin nito ang pagkapantay-pantay ng mga tao sa lipunan. Ang estado ang nagdedesiyon kung anong produkto ang makakabuti sa mga mamamayan.
Buod:
Basehan
|
Komunismo
|
Kapitalismo
|
Sosyalismo
|
· Pagdedesisyon sa produksiyon
· Pagmamay-ari ng yaman
· Pakinababg
· Pagpepresyo ng negosyo
|
Estado
Estado
Pagkapantay-pantay ng tao
plano
|
Indibidwal
Indibidwal/pribado
Tumubo
pamilihan
|
Estado/indibidwal
Kolektibo
Pagkakapanta-pantay ng tao
Plano/pamilihan
|
Walang komento:
Mag-post ng isang Komento